Sag taraftaki karelerde yas basamaklari, sol taraftadaki karelerde sinif basamaklari belirtiliyor Almanya'da ilk ve orta ögrenim
1- Zorunlu egitim
2- Orta ögrenim
3- Diplomalarin verilisi
4- Puanlama ve not sistemi
5- Final sinavi
1-Zorunlu egitimZorunlu egitim Federal Almanya'daki bütün çocuklar için 6 yasinda baslar ve genelde 9 yil sürer (Berlin, Brandenburg, Bremen ve Nordrhein-Westfalen'de on yildir). Zorunlu egitimi tamamladiktan sonra orta ögrenimlerini ful-time genel egitim veren bir okulda veya bir meslek okulunda devam ettirmeyen ögrenciler part-time okula devam etmek durumundadir (Zorunlu Berufsschule egitimi). Bu genellikle üç yil sürer. Ortaögrenimin ikinci döneminde genel egitim veren bir okula devam etmeyen ögrenciler için eyaletin, ögrencilerin ful-time egitime devam etmelerini yada bir meslek okuluna girmelerini öngören düzenlemeleri vardir. Ayrica birçok eyalet, ilave vasiflar edinmek isteyenler için 10 yil egitim seçenegi sunar. Engelli çocuklar ve gençlerin de okula gidip egitimlerini tamamlamalari zorunludur. Özel egitsel durumlarina göre engeli bulunmayan çocuklarla ya da özel okullarda okurlar.
Zorunlu egitim derslere düzenli olarak devam etmeyi ve diger bazi yükümlülükleri kapsar. Hem ögrenciler hem de ebeveynler bu zorunlulugun yerine getirilmesini saglamak, egitim sirketleri de egitim görenlerin okula gittiklerini garantilemekle sorumludur. Okul müdürü devam kayitlarini inceler ve gerektiginde ögrencinin devam etmesini temin için ögrenciye, ebeveynlere ve egitim sirketine yönelik yaptirim uygular.
2-Orta ögrenimIlkokul asamasini takiben orta ögretimde çocuklar yeteneklerine göre ayrilmaz. Ortaögretim sistemi birçok kola ayrilir. Bu kollarin degisik okullarin sorumlulugunda ayri ayri sertifikasi vardir. Eyaletlerin çogunda asagidaki okul çesitleri bulunmaktadir:
Hauptschule, Realschule ve Gymnasium disinda hemen her eyalette Gesamtchulen vardir. 1991-92 egitim yilindan itibaren bazi eyaletlerde adlari degisen ve Hauptschule ve Realschule'de verilen derslerin bir çati altinda toplandigi yeni okullar açilmistir. Bu okullar sunlardir: Mittelschule, Sekundarschule, Regelschule, Erweiterte Realschule, Verbundene Haupt-und Realschule, Integrierte Haupt-und Realschule ve Regionale Schule. Ortaokullardaki 5 ve 6. siniflar, seçmeli yönlendirme dönemi olarak düzenlenebilir. Bazi eyaletlerde yönlendirme bölümü standart okul çesitlerinden bagimsiz ayri bir ünite olabilmektedir.
Gelisimleri normal okullarda desteklenemeyen ve özel egitsel gereksinimleri olan ögrenciler için genel ve mesleki egitim çerçevesinde çesitli özel okullar açilmistir. (Sonderschule, bazi eyaletlerdeki adiyla Förderschule ya da Schulle für Behinderle).
Ögrenciler zorunlu egitimi tamamladiklarinda -genel olarak 15 yasina geldiklerinde- orta ögretimin ikinci bölümüne geçerler. Devam edilen okulun çesidi, orta ögretimin birinci bölümü sonunda elde edilmis nitelikler ve haklara baglidir. Derslerin kapsami ikili sistemdeki mesleki egitimi oldugu kadar ful-time genel okullarla meslek okullari müfredatini da içerir.
3- Diplomalarin verilisi
Diplomalarin verilme sartlari:
Diploma alma yili ve yasi:Gymnasium'un üst asamasinin ya da üst asamadaki kariyer-merkezli uzmanlasma programlarinin tamamlanmasiyla 13. sinif sonunda (yaklasik 19 yasinda) Allgemeine Hochschulreife ya da Fachgebundene Hochschulreife alinir. Orta ögretimin birinci bölümüyle Gymnasium'un ikinci bölümünde 265 hafta geçirildigi takdirde Allgemeine Hochschulreife 12 yilin sonunda (yaklasik 18 yasinda) alinabilir.
Kurallara göre Fachhochschulreife, Fachoberscule'deki 12. yilda (yaklasik 18 yasinda) alinir. Ancak, Fachhochschulreife mesleki okullardan ilave dersler alinarak da elde edilebilir. Ör: Berufsfachschulen ve Fachschulen.
Diploma Almanin Ön Sartlari:Ögrenciler diplomalarini sinavi geçince alirlar.
Ön Sartlara Dair Istisnalar: Çok iyi notlari olan ögrencilerin Gymnasiale Oberstufe'nin 11/1 sinifini atlamalari mümkündür. Ortaögretimin ikinci bölümündeki diger okullardaki çok iyi ögrenciler için 11. sinifi atlama imkani vardir.
Özel Olarak Hazirlanan Adaylar:Özel olarak hazirlanan adaylar da diploma alabilir. Zorunlu egitim (9/10 yil) ve part-time meslek okulu (3 yil) bitirildigi takdirde Abitur sinavina girilebilir. Önkosullar eyaletler tarafindan belirlenir.
Diplomanin yapisi
Egitim Süresi:
Gymnasiale Oberstufe: Okul süresinin uzunluguna göre, orta ögretimin 2 ya da 3 yil süren 2. bölümü ( 12 ya da 13 yil).
Fachoberschule: Orta ögretimin ikinci bölümünde meslek okulu olarak Fachoberschule 11 ya da 12 yil sürer.
Ögretim Süresi:Haftada 5 gün ders yapilmak kaydiyla senede 188 gün egitim yapilir. (37.5 hafta)
Haftalik Ortalama Çalisma Yükü:
Gymnasiale Oberstufe: Orta ögretimin ikinci bölümünde; 20'si zorunlu derslerde, 10'u zorunlu- seçmeli derslerde (Grundkurse ve Leistungskurse) toplam 30 hafta Gymnasiale Oberstufe'de geçirilir.
Fachoberschule:Fachoberschule'de 11. sinifta, uygulamali meslek egitimi haftada en az 8 saat zorunludur (uygulamali meslek egitimi haftada 2 gündür). 12. sinifta en az 30 haftalik bir dönem için genel ya da seçmeli dersler (teknoloji, is ve idare, beslenme, tarim, sosyal bilimler, tasarim, denizcilik) alinmasi gerekir.
Toplam Ders Sayisi: Ders sistemi içerisinde eyalet çok sayida ders sunabilir. Toplam sayi kesin degildir.
Zorunlu Dersler:
Gymnasiale Oberstufe:Almanya'daki genel ortaögretimin ikinci kisminda derslerin bireylere göre kombinasyonu göze çarpan bir özelliktir. Temel ve ileri kurslarda (Grundkurse ve Leistungskurse) dersler ögrencilerin yetenekleri ve marifetlerine göre verilir.
Müfredat, zorunlu derslerle (2/3) birlikte verilen alanlardan birinden zorunlu- seçmeli (1/3) dersler içerir.
Zorunlu dersler (yilda 564 saat) din ve sporun da eklendigi üç gruba ayrilir. ( Dil, edebiyat ve sanat; beseri bilimler; matematik, doga bilimleri ve teknoloji). Bu dersler arasinda ana dil, matematik ve yabanci dile özel önem verilir ve her birine haftalik ders programinin % 10'u ayrilir. Zorunlu seçmeli dersler (282 saat) bu alanlar da bireysel uzmanlasmaya yöneliktir.
Fachoberschule:Zorunlu dersler, Almanca, Sosyal Bilimler, Matematik, Doga Bilimleri, bir yabanci dil ve spor.
Seçmeli dersler:Ders sistemi içerisinde eyalet çok sayida ders sunabilir. Toplam sayi kesin degildir.
Puanlama ve not sistemi
Notlama Ölçegi:Fachoberschule'deki performans Egitim ve Kültür Bakanligi Konferansinin hazirladigi 6 notlu sisteme göre ölçülür.
Çok iyi: 1
Iyi: 2
Tatminkar: 3
Yeterli: 4
Kötü: 5
Çok kötü: 6Gymnasiale Oberstufe'de (Gymnasium'un ikinci kismi) 15 ile 0 arasindaki ölçek, 1 ile 6 arasindaki ölçege söyle denk düser:
Notlarin yönelimine göre 1, 15/14/13 puana
Notlarin yönelimine göre 2, 12/11/10 puana
Notlarin yönelimine göre 3, 9/8/7 puana
Notlarin yönelimine göre 4, 6/5/4 puana
Notlarin yönelimine göre 5, 3/2/1 puana
Notlarin yönelimine göre 6, 0 puana denk gelir.
Sinif Geçme Notu:
Abitur sinavi:Yogunlastirilmis programlardakiler de dahil olmak üzere 3 derste yazili ve muhtemelen sözlü sinavlar yapilirken 4. bir ders için yalnizca sözlü sinav gereklidir.
Ögrenciler Abitur sinavinda 300 üzerinden en az 100 puan almalidir.
Abitur sinavindaki puanlarin yani sira Gymnasium'un ikinci kisminda ögrenciler temel derslerde 110, yogunlastirilmis derslerde 70 puan almalidir.
Fachoberschule Final Sinavi:Ögrenciler tüm derslerden en azindan 4 almak zorundadir.
Cevaplari Degerlendirenler:
Abitur sinavi:Ilk önce adayin okulundan bir ögretmen sinavi degerlendirir, daha sonra baska okuldan bir ögretmen muhtemel bir istismari önlemek için degerlendirme yapar.
Fachoberschule Final Sinavi: Ilk olarak, adayin okulundan bir ögretmen sinavi degerlendirir, daha sonra da baska okuldan bir ögretmen muhtemel bir istismari önlemek için degerlendirme yapar.
Sertifikada Rapor Edilen Sonuçlar:Zeugnis der Allgemeinen Hochschulreife: 12. ya da 13. egitim yilinda girilen Abitur sinavindan sonra ögrenciler, Hochschulreife (genel yüksek ögretime giris belgesi) sertifikasi alir. 11 yillik (12 yillik okul ise) veya 12 yillik (13 yillik okul ise) akademik performansla birlikte Abitur sinavindan alinan sonuçlar (temel ve yogunlastirilmis derslerden alinan puanlar, ve ortalama not) ögrencinin sertifikasina ayrintili olarak islenir.
Zeugnis der Fachhochschulreife:Sertifika final sinavindan alinan sonuçlari içerir.
Final sinavi
Ögrencilerin sinav zorunluluklari:Allgemeine Hochschulreife almak için tüm ögrencilerin bulunduklari eyalete göre 12 ya da 13. siniftan sonra Gymnasium'daki Abitur sinavina girmeleri zorunludur. Gymnasium'dan Abitur sinavindan 1 yil önce ayrilan ögrenciler final sinavina girmez. Bu ögrenciler Fachhochschulreife alir.
Ortaögretimin ikinci bölümünde (Berufliches, Gymnasium, Fachgymnasium) mesleki egitim sonundaki final sinavi tüm ögrencilere zorunludur. Bu sinavi geçenler Fachgebundene Hochschulreife alirlar.
Sinav Dönemleri:Yazili ve sözlü sinavlar için birer olmak üzere iki sinav dönemi vardir.
Yazili ve sözlü sinavlar yilin ilk yarisinda yapilir.
Ögrencilerin ayni yilin kis döneminde yüksek ögretim için basvuruda bulunmalari mümkündür. (Ekim ya da Kasim)
Sinav Içerigi Belirleyen Kurumlar:
Abitur sinavi:Kurallara göre, sinav sorulari okul ögretmenleri tarafindan belirlenir, okulun sorumlu otoritesi de onaylar. Bazi eyaletlerde Egitim Bakanligi tek tip sinav uygular. (Land seviyesinde Zentralabitur)
Fachoberschule'deki Final Sinavi:Kurallara göre, sinav sorulari okul ögretmeleri tarafindan belirlenir, okulun sorumlu otoritesi de onaylar. Bazi eyaletlerde Egitim Bakanligi tek tip sinav uygular.
Degerlendirme Tarzi:Abitur sinavinda ögrenciler yazili ve sözlü sinavlari geçmelidir. Fachoberschule'nin final sinavinda ögrenciler yazili sinavlari geçmelidir. Bazen ögrenciler seçtikleri uzmanlasma alanlarina göre pratik testlerini geçmek zorundadir.
Ortaögrenim Ayrilma Sertifikasini Veren Kurum Prosedürü:Okulun yetkili otoritesi tarafindan onaylanan ayrilma sertifikasini (Allgemeine Hochschulreife ve Fachhochschulreife) okulun kendisi verir.
Ikinci Firsat
Abitur Sinavi:Sinavi veremeyen ögrenci, üniversite yilinin baslamasindan önce sinavin tamamina ya da bir kismina giremez. Yeniden sinava girebilmesi için 13. sinifi (Bazi eyaletlerde 12) tekrarlamasi ya da tamamlamasi gerekir.