Asla keşfedilmeyecek 5 bilinmeyen
İnsan dehasının asla keşfedemeyeceği, akıl ve mantığının tıkanıp kalacağı bazı bilgiler vardır, diyen ünlü ilahiyatçı asla keşfedilmeyecek 5 bilinmeyeni yazdı. Beş bilinmeyen hangileri?
Mehmet Paksunun yazısı
Hocam, bir radyo programında beş bilinmeyen diye bir şey duydum. Bu hangileridir? İnsanın bu bilgiler hakkında tahminde bulunması mümkün değil mi?
İnsan dehasının asla keşfedemeyeceği, akıl ve mantığının tıkanıp kalacağı, elinin ulaşamayacağı bazı bilgiler vardır. Bunlara gayb, yani sadece Allah tarafından bilinen şeyler denir. Bu bilgilere kul ulaşamaz, bunlar bütünüyle Allaha aittir sadece O bilir. Kuran-ı Kerim ve hadis-i şeriflerde bu bilgiler mugayyebât-ı hamse (beş bilinmeyen) adıyla tanımlanır. Lokman Suresinin son âyeti bu beş bilinmeyen i şöyle anlatır: Kıyamet gününün bilgisi Allah katındadır. Yağmuru O indirir. Rahimlerde olanları O bilir. Hiç kimse yarın ne kazanacağını bilemez. Hiçbir kimse nerede öleceğini bilmez.
Muhakkak ki Allah her şeyi hakkıyla bilir, her şeyden hakkıyla haberdardır. 1 Bu beş gayb bilgisini Peygamberimiz de şu şekilde belirtir: Gaybın anahtarları beş tanedir ki, onları Allahtan başka kimse bilemez. Yarın ne olacağını Allahtan başka hiç kimse bilemez. Anne rahimlerinde neler bulunduğunu Allahtan başka hiçbir kimse bilemez. Yarın hayır ve şer olarak ne kazanacağını hiç kimse bilemez. Ne şekilde öleceğini hiç kimse bilemez. Yağmurun ne zaman yağacağını Allahtan başka hiç kimse bilemez.2
Gaybî bilgiler olarak anılan bu beş şeyi bilmek, onların ortaya çıkış zamanlarını belirlemek sadece Allaha aittir. Allah bildirmedikçe bu bilgilere ne melekler ulaşabilir, ne de peygamberler vâkıf olabilirler. Göklerde ve yerde olanların hiçbirisi gaybı bilemez, yalnız Allah bilir3 âyeti de, hiçbir insanın gayb bilgilerine ulaşamayacağını anlatıyor. Ancak Cenab-ı Hak isterse bunları bir kuluna bildirebilir. Bu bilgi yoluna da din dilinde mucize ve keramet adını veriyor. Bu bilgiler Peygamberlere vahiy yoluyla, evliyaya da ilham yoluyla geliyor. Fakat gaybı bilmekle gaybe ait bilgiler hakkında tahminde bulunmak farklı şeylerdir. Yani bir kimse gaybe ait bilgiler hakkında tahmini olarak bir şeyler söyleyebilir, Bu tahminler bazen tutabilir. Ancak her tahmin gaybı bilmek anlamına gelmez.
Sahih-i Buharîde yapılan bir açıklamaya göre; gayb ilmi bütünüyle Allaha aittir Fakat gayb ait olan bir şey hakkında zanna, tahmine dayanarak konuşmanın bir sakıncası yoktur. Çünkü zan ve tahmin ne olursa olsun hiçbir zaman ilim konumuna gelemez, zaten tahmin kesin bilgi demek değildir.4 Fahreddin-i Razî ve Bedrüddin Aynî gibi tefsir ve hadis bilginleri, ayet ve hadiste geçen bu beş şeyin bilinmeyecek şeylerin başında geldiğini söylerler.
Bu arada Allahtan başka hiç kimsenin bilemeyeceği daha birçok şeyin olduğunu da ifade ederler.5 Fahreddîn-i Razî buna örnek olarak, Nuh Tufanı olayında bir zerrenin geçirdiği aşamaları anlatır ve bunu Allahtan başka hiç kimsenin bilemeyeceğini dile getirir. Ancak Aynînin de belirttiği gibi, ayet ve hadiste geçen bu beş gaybî şey, diğer gaybî şeyleri de kapsadıklarından özellikle söz edilmiştir. Bu beş gayb hakkında daha geniş açıklamaları ileriki günlerde vermeye çalışalım nasipse
1. Lokman Suresi, 34.
2. Buharî, İstiska: 29.
3. Neml Suresi, 26.
4. Tecrid-i Sarîh Tercemesi, 3: 309.
5.. Tefsir-i Kebir, 25: 164.